“کشت گلخانه ای زعفران
کشت زعفران گلخانه ای امروزه موضوع اصلی تولید کنندگان زعفران شده است چرا که زعفران یکی از گران بهاترین ادویه ها است که همه ما آن را می شناسیم , با گذشت زمان و بیشتر شدن سطح زیر کشت زعفران این گیاه با ارزش باز هم جایگاه خود را حفظ کرده و حرف اول را میزند .
از آنجایی که کشت زعفران ارزش بالایی برای هر کشوری دارد بطوریکه با کشت زعفران ارزش افزوده بالا و سود بالایی از صادرات آن نصیب تولید کننده می شود , امروزه کشورهای پیشرفته بدنبال این هستند که بتوانند زعفران را در کشورهای خود پرورش دهند و به این سود بالا دست یابند.
یکی از این کشورها چین است که به شدت بدنبال دستیابی به کشت این گیاه با ارزش است . به همین دلیل است که استفاده از روش‌های صنعتی و مدرن از قبیل سیستم‌های گلخانه‌ای و سیستم‌های آب‌کشت (هیدروپونیک) افزایش قابل توجهی یافته است . از بزرگترین مزیت های کشت گلخانه ای و هیدروپونیک استفاده از حداکثر فضا و سطح زیرکشت به سبب طبقاتی بودن و تراکم کشت بالاست ,که باعث شده است بتوان در روش کشت هیدروپونیک اگر مساحت زمین کشت شما بر فرض مثال ۳۰۰۰ متر مربع باشد , بتوانید به اندازه ی ۱۰۰۰۰ مترمربع از آن استفاده کنید و علاوه بر این افزایش سطح کشت میزان تولید نیز به طرز چشمگیری افزایش خواهد داشت که این میزان حدود ۷ برابر کشت معمولی است.
روش تولید زعفران گلخانه ای
زعفران، این طلای سرخ یکی از گیاهان معطری است که گرده آن مانند گرده دیگر گیاهان است اما از نظر خواص درمانی با دیگر گیاهان و همچنین از لحاظ طعم و رنگ مطبوع کاملا متفاوت است.
علاوه بر مصرف غذایی که مدتهای مدیدی است در آشپزی و سفره کثیری از مردم جهان حضور چشمگیری دارد از نظر اقتصادی نیز در جهان از رتبه بالایی برخوردار است به طوری که اخیرا علاوه برایران، در کشورهای دیگر از جمله چین و امارات کشت می شود.
بالاترین بازدهی تولید زعفران گلخانه ای
این محصول در اکثر نقاط ایران کاشته شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد. با توجه به استقبال کشورهای دیگر درزمینهٔ کشت این محصول، کشاورزان ایرانی باید علاوه بر توجه به کیفیت مطلوب و بسته‌بندی عالی و رعایت اصول بهداشتی بازارهای مصرف داخلی و خارجی را تسخیر نمایند. این محصول بسیار سودآور است به‌طوری‌که در جهان به طلای سرخ معروف است.
مقدمات کشت گلخانه‌ای زعفران
اولین گام انتخاب روش کشت گلخانه ای زعفران است . برای کشت زعفران، چندین راه متنوع پیش روی شماست که شما می توانید با در نظر گرفتن موقعیت و شرایط خود به انتخاب یکی از آن‌ها بپردازید:
کشت آیروپونیک یا هواکشت زعفران
یک از روش های کشت زعفران، کشت آیروپونیک یا هواکشت است. در این روش زمین کشاورزی و خاک برای پرورش محصول نیاز ندارید. در این روش ریشه گیاهان در هوا معلق هستند و مواد مغذی به‌طور متداوم به آن از طریق اسپری کردن آب و مواد معدنی می رسد.
کشت آیروپونیک یا هواکشت زعفران
این روش همچنین گزینه مناسبی برای پرورش گیاهانی ازجمله انواع سبزیجات است و در آن نیازی به تهیه گلدان های ویژه و همچنین تعویض آن‌ها نیست. در این روش تمام مراحل رساندن مواد غذایی به گیاه، تنها از طریق رطوبت محیط تهیه می شود و نباید هیچ‌گونه تماس مستقیم با آب داشته باشد.
اگر بین گیاه و آب رابطه مستقیم برقرار شود، ممکن است باعث بروز مشکلاتی ازجمله پوسیدگی پیاز و همچنین باعث انتقال بیماری شود.
پرورش زعفران گلخانه‌ای به روش آیروپونیک
یکی از مزایای این روش این است که می توان از کمترین فضای زمین، با استفاده از روش طبقه بندی گیاهان، بیشترین استفاده را برد .
کشت آیروپونیک یا هواکشت زعفران
پرورش زعفران گلخانه‌ای به روش هیدروپونیکی
روش بعدی کشت، روش کشت هیدروپونیکی یا آب‌کشت است. واژه هیدروپونیک به معنی کار با آب است.
این روش ازلحاظ هزینه اولیه مشابه سایر روش های بسترسازی است اما راندمان کشت و تولید محصول را تا حدود ۳۰ درصد افزایش می دهد و همچنین با توجه به ثابت بودن هزینه-هایی که برای سرمایش و گرمایش مصرف می شوند، مقدار سود خالص بیشتر می‌شود.
در این روش ریشه گیاه باید یا در هوای فوق العاده مرطوب، یا در آب و یا در بعضی مواد جامد (غیر از خاک) که رطوبت را به مقدار بالا در خود ذخیره می کنند، نگهداری شوند. در روش هیدروپونیک، آب موجود در اطراف ریشه، مواد مغذی و اکسیژن را به گیاه می‌رساند.
کشت زعفران به چه آب‌وهوایی نیاز دارد؟
با توجه به اینکه زعفران در گروه گیاهان گرمسیری قرار می گیرد، آب‌وهوای مناسب جهت پرورش آن، مناطقی است که تابستانی گرم و خشک دارند و آب‌وهوای آن‌ها در زمستان و پاییز، معتدل و ملایم باشد. این مناطق، مناطق استاندارد جهت کشت زعفران هستند. البته ممکن است که آب‌وهوای گفته‌شده در همه شرایط یکسان نباشد، یعنی ممکن است گیاه زعفران خود را با محیط ناسازگار تطبیق دهد و رشد خوبی در یک منطقه با شرایط غیراستاندارد داشته باشد.
که البته در اینجا هدف ما کشت زعفران در گلخانه است , کشت زعفران در مزرعه نیازمند آب‌وهوایی است که با آن سازگار داشته باشد که درصورتی‌که شما برای کشت زعفران روش کشت در گلخانه را انتخاب کنید براحتی می‌تواند دمای هوای گلخانه را تنظیم کنید . به این دلیل است که امروزه کشت‌های گلخانه‌ای نسبت به کشت در فضای باز بهتر و ازلحاظ میزان بازدهی , تولید بیشتری دارد.
معایب کشت گلخانه ای زعفران نسبت به کشت خاکی
هزینه‌ی خرید تجهیزات و فراهم کردن سازه گلخانه، هزینه ی مضاعفی بر هزینه کشت زعفران در خاک است.
بسیاری روش کشت زعفران در گلخانه را بدون آب و خاک می‌نامند که البته این موضوع اشتباه، چون پیاز زعفران هرسال بعد از گلدهی باید به خاک منتقل بشود و در هنگام خواب حقیقی به گلخانه بازگردانده شود بنابراین لازمه برای کشت گلخانه هم زمین تهیه کنیم و درست مثل کشت خاکی هزینه آبیاری زعفران و آماده‌سازی زمین نیز محاسبه کنیم.
چون پیازها در فصل پاییز به زمین منتقل می‌شوند، ممکنه بارش باران یا ایجاد شرایط جوی نامناسب اجازه آماده‌سازی زمین یا انتقال و کشت پیاز در زمین را به شما ندهد و پیازها بدون خاک باقی بمانند.
در هنگام انتقال پیاز به خاک و حمل و نقل احتمال زیادی دارد که ساقه پیاز آسیب ببیند که این ممکنه باعث ضرر مالی شود.
نقل و انتقال و کشت هرساله پیاز، شامل هزینه‌های فراوانی خواهد شد و این هزینه‌ها و سختی این نقل و انتقال در تناژهای بالا بسیار بیشتر خواهد بود.
منشأ اصلی کشت گلخانه‌ای زعفران کشور چین هست که باتوجه به نیروی کار ارزان در این کشور و هزینه‌های تولید پایین می‌توانند زعفران گلخانه‌ای را به قیمت پایینی روانه بازار کنند.
پیازهایی که چین برای کشت گلخانه‌ای زعفران استفاده می کند 50 گرم وزن دارند که البته قیمت مناسبی هم دارند اما تهیه این نوع پیاز در ایران هزینه ی بسیار بالایی خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری ایرنا :(( به دلیل وجود رطوبت بالا در گلخانه ی زعفران، احتمال بروز قارچ در گلخانه ی زعفران بیشتر است؛ بنابراین استفاده از سموم نیز در کشت گلخانه ای بیشتر می شود و بخشی از این سموم در زعفران باقی خواهد ماند.))
مزایای کشت گلخانه ای زعفران نسبت به خاکی
از مهم‌ترین مزایای کشت زعفران گلخانه ای کنترل شرایط جوی پیش بینی نشده مثل: بارندگی شدید در زمان گلدهی، سرما و یخبندان در زمان گلدهی، بارندگی‌های بی‌موقع در تابستان که موجب ایجاد قارچ و کنه در پیاز زعفران می‌شود، هست.
کشت گلخانه ای در همه ی اقلیم‌ها قابلیت انجام داره.
چیدن زعفران در گلخانه برای کارگران راحت‌تر نسبت به مزرعه هست.
با فراهم بودن شرایط اقلیمی جهت رشد و نمو در کشت گلخانه ای، بازدهی محصول به دو تا سه برابر افزایش پیدا می کند. برداشت محصول که در کشت سنتی در همان سال اول از 10-7 کیلو در هکتار است که در کشت گلخانه‌ای به 25-15 کیلو می‌رسد.
در کشت خاکی پیاز مدت زیادی زیر خاک قرار دارد، این موجب پیدایش انواع قارچ و کنه می‌شود، البته راه‌های مبارزه و پیشگیری به‌سهولت در دسترس است. اما در روش کشت گلخانه‌ای زعفران به دلیل دسترسی بیشتر به پیازها کنترل آفات زعفران بسیار راحت‌تر است.
در کشت خاکی کلاله زعفران به طور مستقیم با نور خورشید در تماس است و این امر موجب آزاد شدن کروسین بیشتر و کیفیت عطر و رنگ زعفران می شود اما اگر برداشت گل ها به موقع انجام نشود و نور خورشید بیشتر از حد ممکن به پیاز های زعفران بتابد کیفیت زعفران از دست خواهد رفت، از مزایای کشت گلخانه ای کیفیت زعفران که بسیار مهم است می باشد، کنترل نور هست و گاها عیار و کیفیت محصول نهایی از زعفران هایی که در کشت خاکی دیر برداشت شدن به طبع بیشتر است.
زعفران در کشت خاکی به دلیل تماس مستقیم با خاک و کود دامی پوسیده با مسائل بهداشتی فراوانی روبرو هست، اما در کشت گلخانه‌ای آلودگی محصول به حداقل می‌رسد.
چند نکته!!
–سازه گلخانه باید طوری باشه که رطوبت را جذب نکنه، یعنی استفاده از اتاق‌های منزل برای انجام این کشت سبب جذب رطوبت و نم کشیدن دیوارها خواهد شد.
–از دلایلی که می‌توان گفت موجب جذب افراد به تکنیک گلخانه‌ای می شه، کاهش مصرف آب است. خارج شدن آب از دسترس گیاه (بخشی از آب توسط خاک و گیاهان هرز جذب می شه) به عنوان مزیتی در کشت گلخانه‌ای یاد می شه. اما در مورد گیاهی مانند زعفران که در کشت سنتی نیز مصرف آب ناچیزی دارد، این مزیت تنها کافی نخواهد بود.
–یکی از نکاتی که در کشت گلخانه ای به عنوان مزیت یاد می شه عدم وجود علف های هرز زعفران در گلخانه هست که لازم است توجه کنین در کشت گلخانه ای در طول مدتی که پیاز در زمین هست باید علف های هرز را از بین ببرین.
در نهایت میتوانیم بگوییم که انجام دادن یا ندادن کشت گلخانه ای بستگی به منطقه کشت .اماکانات و شرایط هر فرد دارد و نمی توان به آسانی برای همه افراد یک روش را توصیه کرد.
با آرزوی موفقیت روز افزون
